Elen Braga

Elen Braga: wervelende spiegel voor de status quo

Met een tweede soloshow bij Wouters Gallery en een eerste institutionele tentoonstelling in Cc Strombeek belooft het een boeiend najaar te worden voor Elen Braga. Sinds ze zich in 2017 in België vestigde, werkt de Braziliaanse zich een weg naar de top van de kunstwereld. “België heeft me omhelsd. Ik doe mijn best om iets terug te geven.”

TEKST: Elien Haentjens

Dat Elen Braga (°1984, Maranhão) in de kunstwereld zou belanden, stond niet in de sterren geschreven. Kunst vormde vooral een ontsnappingsroute uit het geloof, dat haar familie in de ban hield. Zonder het zelf zo te benoemen voerde ze haar eerste performances op. Tot vandaag lopen haar Braziliaanse roots, met onder meer spreuken, culturele tradities, kerkgezangen of de schoonheidswedstrijden waaraan ze als kind deelnam, als een rode draad door haar werk. Die vermengt ze schijnbaar moeiteloos met actuele – Belgische – gebeurtenissen, haar huidige persoonlijke leven en mythologische en religieuze verhalen. Zo creëert ze nieuwe, interculturele verbanden. Wat op het eerste gezicht een chaotisch, maar lieflijk tafereel lijkt, verhult een wereld vol verhalen. Zo houdt ze de toeschouwer met Als een vis op het droge (2021) een spiegel voor: op het lichaam van een vier meter grote, getufte piranha staan afbeeldingen van koloniale schepen die tropische goederen vervoerden van Brazilië naar Nederland. De agressie die de vis uitstraalt, is een sarcastische knipoog naar de vrees voor immigranten. “Tijdens De Langste Dag, een project van Mu.ZEE en KAAP, toonde ik de piranha in Oostende, vlak boven het hoofd van Leopold II”, vertelt Braga.
Niet alleen haar pluriculturele context maar ook doorzettingsvermogen, veerkracht en de grenzen van het kunnen van het menselijke lichaam vormen de kernthema’s in haar multidisciplinaire praktijk. Sinds Elen Braga in België woont, ontdekte ze in het tuften een toegankelijke techniek om figuratieve taferelen te creëren. “Dat het resultaat zowel aantrekt als afstoot, vind ik fijn”, stelt ze. “Met zijn kleuren en texturen heeft het tegelijk iets kitscherigs en betoverends. Het laat toe om mijn universum langzaam te ontdekken.”

Haar eerste wapenfeit in de techniek vormde meteen het sluitstuk van de twaalfdelige reeks ‘Elen ou hubris’ (2020). In het voorjaar van 2020 wapperde haar portret van maar liefst 24 meter hoog aan de Triomfboog van het Brusselse Jubelpark.