gaetano pesce

Gaetano Pesce: geëngageerd provocateur met humor

De voorbije zestig jaar bracht Gaetano Pesce een revolutie teweeg in de wereld van kunst en design. Niet alleen via zijn kleurrijke experimenten met kunsthars, maar ook door zijn maatschappelijk geëngageerde ontwerpen voor de industrie. Nu hij in april is overleden, maken we status op van zijn marktwaarde.

TEKST: Elien Haentjens

Als pionier van de antidesignbeweging droeg Gaetano Pesce (1939-2024) bij aan de vervaging van de grenzen tussen kunst en design. Al snel na het behalen van zijn diploma architectuur van de Universiteit van Venetië werd hij lid van de Gruppo N. Dat ontwerpcollectief legde tussen 1958 en 1963 de basis voor de Italiaanse radical design-beweging. Met hun kleurrijke, organische werk revolteerden ze tegen de overmacht van het 20e-eeuwse modernisme, dat in de sociaal en economisch onstabiele tijden van de jaren 60 en 70 aan populariteit won.
Niet alleen zijn kleurrijke, speelse en soms zelfs surrealistische vormentaal, maar vooral zijn doorgedreven experiment met materialen en technieken maakten van Gaetano Pesce een toonaangevend ontwerper. Ook zijn gevoel voor humor en maatschappelijk engagement lopen als een rode draad door zijn werk heen. Zo is zijn beroemde Up5 Lounge Chair (1969) voor B&B Italia het resultaat van experimenten met vacuumverpakt polyurethaan, dat zichzelf vormt als je de verpakking opent. Inspiratie daarvoor haalde hij onder de douche uit zijn spons. De organische fauteuil roept het beeld van een eeuwenoud vruchtbaarheidsbeeldje op; tegelijkertijd wilde hij met de bal en ketting de onderdrukking van vrouwen door mannen aankaarten.
Ook met de gigantische Moloch-lamp (1970-71) wilde hij een boodschap overbrengen, vertelt Marcel Brouwer, specialist modern decorative art & design bij Bonhams. “Doordat de lamp zo groot is, blijft er geen ruimte meer over voor andere meubels. Zo wilde hij de overconsumptie aankaarten. Die ‘larger than life’ bureaulamp is uitgegroeid tot een van zijn meest iconische en gewilde stukken. Er zijn er niet zoveel van gemaakt. Een exemplaar zit onder meer in de collectie van het Museum of Modern Art in New York. De laatste die op de markt is gekomen, is voor 116.000 euro afgehamerd.”

DIVERSITEIT

Toen Gaetano Pesce in 1983 Italië inruilde voor New York, probeerde hij alternatieven te zoeken voor de industriële massaproductie. Zo experimenteerde hij met wat hij gestandaardiseerde series noemde. Daarvoor gebruikte hij alledaagse materialen zoals kunsthars en paste hij conventionele productietechnieken aan om meer gevarieerde en minder perfecte resultaten te krijgen.